جرثقیل‌ها و بالابرهای سقفی (overhead lifting devices) انواع و اشکال و سازوکار‌های عملکردی مختلفی دارند اما تقریباً همگی در داشتن یک عضو و قطعه‌ی عملکردی بسیار مهم، مشترک هستند. بخش بالابر یا وینچ در همه‌ی جرثقیل‌ها وجود دارد. (البته بالابر و وینچ به طور تخصصی تفاوت هایی با هم دارند). وینچ بخشی است از جرثقیل است که روی کالسکه‌ی جرثقیل نصب میشود و موتور بالابر و قلاب و سیم بکسل (یا زنجیر) را در خود جای داده است که نوع اول اغلب جرثقیل سقفی سیم بکسلی و دوم بالابر زنجیری نامیده میشود. برای شناخت بهتر ساختار جرثقیل سقفی توصیه میشود به مقاله ساخت جرثقیل سقفی مراجعه فرمایید.
اما موضوع این مقاله نه در مورد ساختار جرثقیل، که درباره شیوه‌ی انتقال نیرو از وینچ به قلاب است. این انتقال نیرو می‌توانید به دو طریق انجام شود: زنجیر یا سیم بکسل. در این نوشته، استفاده از سیم بکسل و مزایا و معایب آن را بررسی می‌کنیم، پس تا پایان با ما همراه باشید.
ضمنا برای دریافت انواع مشاوره یا خدمات در مورد حوزه‌های مختلف جرثقیلهای سقفی، می‌توانید با کارشناسان جرثقیل بناگستر تماس حاصل فرمایید.
بالابرهای سیم بکسلی
در بالابر سیم بکسلی رابط بین قلاب و بدنه دستگاه سیم بکسل است که دور درام پیچیده شده و چرخش درام بوسیله‌ی الکتروموتور و با کمک گیربکس نیرو را منتقل کرده و باعث حرکت قلاب و بالا و پایین بردن بار میشود. با توجه به تنوع کسب و کار‌ها و محیط‌های صنعتی و کاری، می‌توان انواع بالابر سیم بکسلی با ظرفیت‌های مختلف و قابلیت‌های متفاوت تهیه کرد. معمولاً جرثقیلهای سیم بکسلی فقط به صورت برقی ساخته می‌شوند و بازه ظرفیتی بسیار گسترده 2 تن تا ظرفیت 1000 تن و ارتفاع‌های مختلف قلاب تا 150 متر را نیز می‌توانید در این تنوع‌ها بیابید.
در ادامه خواهیم گفت که بالابر یا وینچ علاوه بر دسته‌بندی‌های مختلفی که دارد، می‌تواند دوکاره یا چهارکاره باشد. به این معنا که اگر وینچ فقط توانایی حرکت بالا و پایین را برای قلاب فراهم کند دوکاره است ولی اگر (با یا بدون کمک یک الکتروموتور اضافی) امکان حرکت در طول و عرض (روی پل جرثقیل) را هم داشته باشد چهارکاره است.
ساختار بالابر سیم بکسلی
در این بالابر‌ها طناب‌های فولادی به نام سیم بکسل نامیده می‌شوند به دور استوانه‌ای فلزی که می‌بایست دقیقاً با توجه به قطر سیم بکسل ماشین کاری شده و دارای شیار‌هایی باشد حلقه شده و آن استوانه فلزی (که به راهنمای سیم معروف است)، سیم بکسل را هدایت کرده و نهایتاً بوسیله‌ی قلابی که در واقع از یک قرقره و یک هوک در انتها، تشکیل شده است، بار را بلند می‌کنند.
به نظر می‌رسد قانون قرقره‌های مرکب اجازه می‌دهد تا طیف بالابر بتواند بار‌های حتی خیلی سنگین را نیز جابجا کند، اگرچه مطابق همان قانون قرقره‌های مرکب باید توجه داشت که با اضافه شدن قرقره‌ها، سرعت بالابری متناسب با ظرفیت کاهش و افزایش می‌یابد. این کار (شناخت سازوکار قرقره‌ها و افزایش و کاهش ظرفیت و سرعت) بسیار تخصصی است و قبل از اجرا باید به کاتالوگ بالابر سیم بکسلی توجه و نکات فنی و الزامات استاندارد را رعایت کنید.
بالابر در جرثقیل سقفی سیم بکسلی از قسمت‌های اصلی زیر تشکیل شده است:
- موتور الکتریکی
- ترمز
- گیربکس
- سیم بکسل و درام
- قرقره‌ها و قلاب
- کنترل و تابلو
انواع بالابرهای سیم بکسلی
در انواع جرثقیل سقفی سیم بکسلی، وینچ‌ها یا بالابرهای دسته‌بندی‌هایی دارند که به چند نمونه از آن‌ها می‌پردازیم:
بالابر سیم بکسلی دوکاره (Fixed)
وینچ سیم بکسلی دوکاره به صورت ثابت قرار گرفته و تنها وظیفه تأمین حرکت قلاب در جهت بالا و پایین را دارد. بالابر سیم بکسلی دوکاره اغلب برای فضا‌های محدود و طبعا کاربری‌های محدود استفاده میشود که فقط نیاز به بالا و پایین اوردن است.
بالابر سیم بکسلی چهارکاره (monorail)
بالابر چهارکاره به این صورت طراحی شده که علاوه بر حرکت معمول قلاب به سمت بالا و پایین، می‌تواند حرکتی افقی به واسطه‌ی کالسکه در امتداد پل انجام دهد. نوعی خاص از بالابر بکسلی چهارکاره وجود دارد بنام low headroom جرثقیل سقفی کم ارتفاع که در این طراحی، وینچ یا بالابر برقی در پایین پل قرار می‌گیرد تا فضای بالای قلاب افزایش یابد و در نهایت ارتفاعی که جرثقیل تأمین می‌کند افزایش می‌یابد. بنابراین ارتفاع مورد نیاز کارگاه کاهش یافته و هزینه‌های ساخت و ساز نیز می‌تواند کاهش یابد.
بالابر سیم بکسلی چهارکاره به همراه کالسکه
یک نوع خاص از جرثقیل سقفی سیم بکسلی چهارکاره نیز وجود دارد که مخصوص جرثقیل‌هایی با دو پل است. بالابر یا وینچ این جرثقیل‌ها به واسطه‌ی چرخ‌هایی، روی دو پل جرثقیل قرار می‌گیرد و می‌تواند توانایی و ظرفیت و سرعت بهتری فراهم نماید.
جرثقیل بناگستر آماده ارائه انواع خدمات و مشاوره در زمینه طراحی، ساخت، بهره‌برداری، تعمیرات و بازرسی انواع جرثقیلهای سقفی سیم بکسلی و جرثقیلهای سقفی زنجیری ست.
مزایا و معایب استفاده از بالابر سیم بکسلی
از مزایای اصلی استفاده از بالابرهای سیم بکسلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد
- سرعت بالابری بسیار بالا
- گرید‌های مختلف عملکردی برای قدرت‌های مختلف
- امکان تأمین توان بالابری به طور معمول تا 100 تن و سفارشی‌سازی تا حتی 1000 تن بوسیله‌ی ایجاد بافت‌های پیچیده در سیم بکسل قطر بالا
- بارگیری روان، نرم، آرام و کم صدا (این ویژگی در بعضی صنایع مانند فولاد‌ریزی بسیار مهم و حیاتی است)
معایب بالابرهای طناب سیمی شامل موارد زیر است:
- سیم بکسل نسبت به زنجیر مقاومت و دوام کمتری دارد.
- بالابرهای سیم بکسلی به دلیل طول درام (استوانه‌ای فلزی که سیم بکسل به دور آن می‌پیچد) فضای بیشتری را نسبت به بالابرهای زنجیری اشغال می‌کنند.
- بالابرهای سیم بکسلی گرانتر از بالابرهای زنجیری هستند.
- در بالابر سیم بکسلی هزینه تعمیر و نگهداری نسبت به نوع زنجیری بیشتر است.
مقایسه انواع برند‌های معتبر بالابر سیم بکسلی
بالابر اشتال
اشتال یک برند معتبر آلمانی در زمینه ساخت انواع بالابر مخصولا بالابر سیم بکسلی ست. بالابرهای اشتال به صورت نو و استوک در بازار یافت می‌شوند و بصورت دوکاره یا چهار کاره قابل تهیه و استفاده هستد.
بالابرهای سیم بکسلی اشتال با خاصیت و قابلیت ضدانفجاری، در میان صنایع حساس و پرخطر مانند صنایع شیمیایی و نفت و گاز و صنایع دارویی و غذایی و …. به علت ایمنی بیشتر، محبوب‌تر است. تولیدات اشتال گواهی‌نامه‌های صدانفجاری و ضداشتعالی ATEX را نیز دریافت نموده‌اند.
بالابر سیم بسکلی سامسونگ
شرکت کره‌ای سامسونگ یکی از موفق‌ترین تولید‌کنندگان بالابر زنجیری و بالابر سیم بکسلی است. قطعات یدکی آن نیز قابل تهیه و تعویض است.
بالابر پودم
برند بلغارستانی پودم که در گذشته، با نام‌های Balkankar و Balkansko شناخته می‌شد، از 1961 با برند پودم در حوزه اروپای شرقی ادغام شد. جرثقیلهای پودم تماماً سیم بکسلی هستند. بالابرهای پودم با توجه به قیمت و کارایی یکی از پرطرفدارترین بالابرهای سیم بکسلی در کشور ما هستند که قطعات یدکی آن در سطح وسیعی قابل تهیه و استفاده است. بالابرهای پودم از ظرفیت 1 تا 32 تن در بازار یافت می‌شوند.
قیمت بالابر سیم بکسلی
برای پیدا کردن یک شناخت و تخمین کلی از قیمت بالابر سیم بکسلی و عوامل مؤثر بر این قیمت، شناخت گروه کاری و کلاس جرثقیل بسیار حائز اهمیت است.
همچنین اعدادی که به عنوان بار واقعی و بار اسمی معرفی می‌شوند و حاصل محاسبات و بررسی عملکرد بالابر تحت بار در شرایط مختلف هستند، می‌توانند بر قیمت بالابر سیم بکسلی تأثیرگذار باشند.
سخن آخر
بالابر سیم بکسلی نوعی محبوب، پراستفاده و پرکاربرد ست و می‌تواند گستره‌ی وسیعی از نیاز‌های کارگاه و کارخانه شما را برطرف نماید.
برای دریافت هر گونه مشاوره یا خدمات در حوزه‌های مختلف بالابرهای سیم بکسلی با کارشناسان جرثقیل بناگستر تماس حاصل بفرمایید.
