با توجه به فزونی هرروزهی انواع سازههای فلزی اعم از سازههای فولادی من جمله انواع جرثقیلها، ستونها و دیگر سازههای فلزی و فولادی، توجه ویژه به رنگآمیزی جرثقیل و بالاخص رنگآمیزی جرثقیل سقفی بسیار لازم به نظر میرسد. چرا که هم خریداران و بهره برداران جرثقیلها و سازههای فلزی و هم سازندگان و فروشنگان عزم ویژه و تمایل بسیاری به افزایش عمر این سازهها و محافظت از آنها در برابر عوامل محیطی و باد و باران و آسیبهای تجهیزات دارند. بنابراین علاوه بر پیدایش فناوریهای تازه و مدرن در صنعت رنگ و پوشش دهی تأسیسات فلزی، بازرسیهای رنگ در تأسیسات فلزی نیز رنگ تازهای به خود گرفته است و گرایشهای بازرسان مختلف در بازدید و بازرسی رنگ از انگشتان یک دست فراتر رفته است.
جرثقیل بناگستر متخصص در امور مختلف مرتبط با جرثقیل اعم از طراحی، ساخت، بهرهبرداری، تعمیرات و بازرسی، آماده مشاوره و ارائه خدمات به مشتریان درباره مسائل رنگآمیزی جرثقیل هاست.
برای آشنایی بیشتر با انواع رنگهای سازههای فلزی و نکات مخصوص و مهم رنگآمیزی جرثقیل سقفی با ادامهی مقاله همراه باشید.
آمادهسازیها و انواع رنگها
پیش از پرداختن به روشها و سازوکارهای رنگآمیزی به عنوان مقدمه به چند موضوع میبایست اشاره شود.
طبقهبندی اصلی رنگهای جرثقیل
سه طبقهبندی اصلی و سه نوع اساسی رنگ برای رنگآمیزی جرثقیل سقفی و سایر سازههای فلزی وجود دارد: پرایمرها، واسطهها و پوششهای نهایی.
- پرایمرها یا سطوح اولیه یا آسترها برای مرطوب کردن و ایجاد چسبندگی درلایه سطح (سطح فولاد یا فلز زیرین) استفاده میشوند و علاوه برآن به عنوان یک ضدخوردگی نیز کارایی دارند.
- واسطهها برای ایجاد ضخامت در فیلم پوششی استفاده میشوند.
- پوشش نهایی با هدف زیبایی استفاده میشود اما مقاومتی سطحی نیز ایجاد میکند.
بسته به شرایط محیطی که سازه در معرض آن است، روکش رنگ سازه عنوان اولین خط دفاعی در برابر آسیبهای آب و هوا و نور خورشید، آسیبهای محیطی و رطوبت و شبنم است.
پوششهای محافظ سطوح فلزی جرثقیل
همچنین چهار نوع پوشش محافظ جرثقیل برای فلز وجود دارد: مانع، بازدارنده، قربانی و ترکیبی.
- پوششهای مانع با جلوگیری از تماس آب، اکسیژن و انواع الکترولیتها با سطح زیرین از فلز محافظت میکنند.
- پوششهای بازدارنده حاوی مواد شیمیایی هستند که مانع از خوردگی میشوند. آنها با کاتد، آند یا سایر اجزاء (اکسیژن، الکترولیت، اسید) واکنش میدهند.
- پوششهای قربانی با فداکاری محافظت گالوانیکی را فراهم میکنند. به عبارت دیگر، آنها به جای فلز زیرین خورده میشوند (قربانی میشوند) و الکترونهایی را فراهم میکنند که سلول خوردگی را معکوس میکند و آندها را به کاتد تبدیل میکند.
- پوشش ترکیبی نیز به صورت ترکیب و مخلوطی از سازوکارها و روشهای بالاست تا حداکثر محافظت ایجاد شود.
آمادهسازی سطوح فلزی جرثقیل برای رنگآمیزی
سطوح فلزی در هنگام ساخت در کارگاه در مجاورت انواع و اقسام آلودگیها و مواد خورنده و رطوبت و …. بودهاند و میبایست طی مراحلی آمادهی رنگآمیزی شوند:
- پاکسازی سطح با برس سیمی و پارچه
- پاکسازی سطح با غوطه ور کردن فلز در یک ماده شیمیایی حلال چربی
- پاکسازی سطح با سندبلاست با اندازه استاندارد ماسه کمتر از 3 میکرومتر با استفاده از هوای فشرده (سند بلاست)
- پاکسازی سطوح با ساچمه اجسام فلزی با هوای فشرده (شات بلاست)
آمادهسازی سطح با بلاست کردن ماسه سیلیس با هوای فشرده رایجترین روش برای تمیز کردن رنگ اپوکسی است که علاوه بر تمیز کردن سطح فلز از ناخالصیها باعث ایجاد خلل و فرج در سطح میشود در نتیجه چسبندگی بهتر لایه اولیه یا پرایمر به دست میآید
در برخی موارد لازم است قبل از سندبلاست، چربیهای اضافی سطح را با دستمال آغشته به تینر پاک شده و با هوای فشرده تمیز و عاری از گرد و غبار شود. این مرحله حتماً در هوای خشک و با ماسه خشک باید انجام شود چراکه ماسه مرطوب باعث زنگ زدگی سطح بلافاصله بعد از سندبلاست میشود. فاصله زمانی بهینه پس از سندبلاست تا شروع رنگآمیزی جرثقیل حداکثر 4 ساعت میباشد تا سطحی که آماده شده مجدداً در معرض آلودگیها و رطوبت هوا قرار نگیرد.
انواع روشهای رنگآمیزی جرثقیل سقفی
رنگآمیزی جرثقیلها فقط برای جرثقیلهای نو و تازه ساخته شده اجرا نمیشود. از آنجا که بهترین رنگآمیزیها هم چند دهه بیشتر عمر ندارند میبایست فرآیند رنگآمیزی تجدید شود. پس حتی دارندگان جرثقیلهایی که سالهاست مشغول کار هستند هم نیاز به پرداختن و توجه به موضوع رنگآمیزی جرثقیلها هستند.
کارشناسان بناگستر آماده ارائه انواع خدمات و مشاوره به شما عزیزان در خصوص اجرای رنگآمیزی و انتخاب رنگ و سایر خدمات هستند.
در ادامه به سه روش اصلی در انتخاب رنگ و رنگآمیزی سازههای فلزی از جمله جرثقیلها میپردازیم.
رنگآمیزی اپوکسی دو جزئی
هزاران پوشش محافظ برای سطوح فلزی در بازار یافت میشود، اما پوشش اپوکسی انتخاب بسیار از اجراکنندگان مهم پوشش دهی صنعتی است. روکشهای مبتنی بر اپوکسی دو جزئی برای شرایط و وضعیتهای دشوار و برای فلزات مانند فولاد و آهن انتخاب میشوند، اما تولید آنها انرژی کمتری نسبت به پوششهای پودری حرارتدیده نیاز دارد. این اپوکسیها دو جزئی نامگذاری میشوند زیرا از یک آستر و یک پوشش نهایی تشکیل شده و برای محافظت از بسترهای فلزی در برابر اکسیداسیون و خوردگی طراحی شدهاند.
روکش اپوکسی بسیار سخت و مقاوم در برابر اصطکاک است. همچنین محافظت بهینه در برابر سایش ذرات، سیالات خورنده، تلاطم، گرما، سرما و نیروهای ضربه را فراهم میکند. اپوکسی در برابر اسیدهای رقیق، قلیاییها، فرآوردههای نفتی و تراکم مقاوم است.
گالوانیزه گرم
اگر قرار گرفتن سازه و فلز در معرض اشعه ماوراء بنفش یک مشکل و نگرانی در کارگاه است، یا اگر سازه به طور دائم در نزدیکی آب نمک یا سایر محیطهای بسیار خورنده استفاده میشود، فولاد گالوانیزه میتواند یک راه حل خیلی خوب باشد. در فرآیند گالوانیزه کردن، فولاد با فلز روی پوشش داده میشود تا از خوردگی محافظت شود. متد گالوانیزه گرم محافظتی ضخیم و بادوام در برابر خوردگی فراهم میکند.
یکی دیگر از مزایای استفاده از فولاد گالوانیزه این است که با استفاده از آلیاژهای روی طبیعی به دست میآید. پوشش روی به عنوان یک آند قربانی عمل میکند و به جای فلز زیرین خورده میشود. این خوردگی الکترونهایی را فراهم میکند که خوردگی را معکوس کرده و آندها را به کاتد تبدیل میکنند.
علاوه بر این، سازههای فولادی گالوانیزه شده برای دههها عمر میکنند و کاملاً قابل بازیافت هستند. آنها بادوام و مقاوم نه تنها در برابر خوردگی هستند که از فلز در برابر سایش، سیالات خورنده، توربولانسی سیالات (در مجراهای سیالاتی)، گرما، سرما و نیروهای ضربه محافظت میکنند.
پوشش پودری
پوشش پودری شامل یک ترکیب رنگ پودری خشک ساخته شده از رنگدانهها، رزینهای تخصصی و پرکنندهها (فیلرها) است که در طی فرآیند پخت با هم ذوب شده و در هم آمیخته شده و یک ترکیب رنگی نهایی را تولید میکنند. ذرات پودر جامد با استفاده از یک تفنگ اسپری هوا با سرعت کم دارای بار الکترواستاتیکی میشوند. این بار الکترواستاتیک ذرات رنگ را به سطح زیرلایه فلز میچسباند و آنها را در طول فرآیند پخت در دمای بالا، در جای خود نگه میدارد. این مرحله یک مزیت برای رنگ پودری محسوب میشود چرا که رنگ مایع معمولی به یک حلال نیاز دارد تا قطعات بایندر و پرکننده را به صورت سوسپانسیون مایع نگه دارد اما، در پودر خشک به خاطر ماهیت پودری این امکان وجود دارد که به صورت الکترواستاتیک ذرات کنار هم نگه داشته شوند و سپس تحت گرما پخته شوند و در نهایت یک مانع محافظ و پوشش در اطراف بستر فلزی تشکیل دهند. رنگ پودری معمولاً لایه نهایی سختتر و مقاومتری از لایهای نهایی با رنگ معمولی ایجاد میکند.
پوشش پودری گاهی نسبتاً گران است، اما در مقابل در برابر ضربه مقاوم است، به این معنی که خراش و آسیب سطحی به سختی روی آن ایجاد میشود بنابراین بیشتر برای کاربردهایی که در آنها سازه در معرض ضربه و ساییدگی هستند استفاده میشود و عمر جرثقیل شما را در محیطهای سوزان افزایش میدهد.
ضخامت پوشش جرثقیل
در انتخاب پوشش مناسب سطوح جرثقیل در هنگام رنگآمیزی جرثقیل سقفی ضخامت پوشش نیز مهم است. اگر پوشش جرثقیل بیش از حد نازک یا با ضخامت ناهمگن باشد، در بخشهایی از آن در طول زمان سوراخهایی حتی به قطر سوزن ایجاد میشود که از طریق آن فولاد خوردگی پیدا میکند و زنگ میزند و به شکل یک برآمدگی به مرور از سطح جدا میشود و به تدریج گسترش مییابد. ، و در نهایت روکش جرثقیل از بین میرود. در مقابل اگر پوشش جرثقیل بیش از حد ضخیم باشد، درست است که حفاظت را افزایش دهد، اما چسبندگی و خواص مکانیکی سطح را کاهش میدهد و مقرون به صرفه هم نیست.
الزامات ضخامت پوشش سطوح جرثقیل
- برای قطعاتی از جرثقیل که مشترکاً پوشش داده میشود، معمولاً زمانی که غباربرداری با دست و با دستگاه برقی انجام میشود، به دو پرایمر یا آستر و دو پوشش نهایی نیاز است.
- برای قطعاتی که نیاز به پوشش جرثقیل بیشتری دارند، بهتر است پرایمر یا آستر دو بار، پوشش واسطه 1 تا 2 بار و پوشش نهایی 2 بار استفاده شوند.
- کل ضخامت پوشش جرثقیل فیلم خشک کمتر از 120μm (در شرایط فرسایشی ضعیف) و 150μm (در شرایط فرسایشی متوسط)، 200μm (در شرایط فرسایشی قوی) نیست. برای حصول یک اثر ضد خوردگی مطلوب، ضخامت فیلم روکش حتماً میبایست یکنواخت، همگن و بدون سوراخ باشد.
سخن پایانی
رنگآمیزی جرثقیل سقفی فرآیندی تخصصی، بسیار مهم و بسیار اثرگذار در کارکرد و عمر جرثقیل است و میبایست به وسیله متخصصین و تحت نظر کارشناسان رنگ و شیمی یا پلیمر انجام شود. اشتباه یا اهمال کاری در پروسه رنگآمیزی جرثقیل سقفی و سایر سازه های فلزی علاوه بر از بین بردن هزینه و وقت گذاشته شده باعث اتلاف سرمایه و کاهش عمر سازهها میشود. پس شایسته است در این موضوع مهم، از دقت، مهارت و مشورت بسیار بهره بگیرید.
کارشناسان جرثقیل بناگستر آماده ارائه انواع خدمات و مشاوره در زمینههای مختلف ساخت و بهرهبرداری جرثقیل از جمله رنگآمیزیهای ابتدایی و دورهای جرثقیلها هستند. با تماس بگیرید.