ساخت جرثقیل بازویی

جرثقیل بازویی (Jib crane) یکی از انواع جرثقیل‌های سقفی (Overhead lifting devices) است. زیاد پیش می‌آید که کارگران خط تولید یا انبار یا هر محیط کار صنعتی دیگری نیازمند وسیله‌ای کم جا و کوچک باشند تا هم فضای زیادی اشغال نکند هم جابجایی‌ها به خوبی انجام پذیرد و قطعه‌ای آسیب نبیند، در این شرایط جرثقیل بازویی می‌تواند یک گزینه‌ی مقرون به صرفه و کارا مدنظر قرار گیرد. بنابراین ساخت جرثقیل بازویی برای چنین کارگاه‌هایی بسیار معقول و منطقی به نظر می‌رسد.

این جرثقیل‌ها اغلب در محیط‌های کاری به نسبت کوچکتر و برای جابجایی‌ها و بلند کردن اجسام متنوع و مختلف و اغلب تکراری و مرتب استفاده می‌شود. جرثقیل‌های بازویی انواع بسیار متنوعی دارند و همچنین می‌توانند با جرثقیل‌های سقفی برای جفت شوند تا بهره وری را به حداکثر برسانند.

جرثقیل بازویی با ظرفیت کمتر از 10 تن در صنایع مختلف کاربرد فراوانی دارد. یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد جرثقیل بازویی همانطور که گفته شد قابلیت کار در فضا‌های بسیار محدود است. جرثقیل بازویی دارای شش حرکت یا شش درجه آزادی است، به این شکل که حرکت بالابری و عرضی جرثقیل بازویی همانند جرثقیل سقفی تک پل است، با این تفاوت که به جای حرکت طولی در طول کارگاه، حول محور مرکزی جرثقیل بازویی می‌چرخد. جرثقیل‌های بازویی با توجه به زاویه چرخش و همچنین موقعیت نصب به گروه‌های مختلفی طبقه‌بندی می‌شوند.

گروه جرثقیل بناگستر با بهره بردن از کارشناسان خبره و پرسابقه در زمینه ساخت، راه‌اندازی و نگهداری انواع جرثقیل‌های سقفی، آماده ارائه مشاوره و خدمات به مشتریان و مراجعین محترم است.

برای آشنایی با انواع طراحی و روش‌های ساخت جرثقیل بازویی و همچنین دسته‌بندی‌های مختلف آن تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

جرثقیل بازویی

انواع طراحی جرثقیل بازویی

پیش از بررسی و پرداختن به طراحی‌های مختلف جرثقیل‌های بازویی نیاز است کمی با اجزا و قطعات مورد استفاده در ساخت جرثقیل بازویی آشنا شویم.

در بیشتر موارد، جرثقیل‌های بازوی دارای طراحی و ساخت بسیار ساده‌ای هستند و در مقایسه با جرثقیل‌های دروازه‌ای، کار با آن‌ها ساده‌تر است. همچنین به تعمیر و نگهداری کمتری نیاز دارند زیرا قطعات کمتری دارند که به طور بالقوه ممکن است خراب شوند یا نیاز به سرویس پیدا کنند.

اجزای و قطعات جرثقیل بازویی و برخی اصطلاحات و نکات

• بوم: تیر افقی جرثقیل که روی آن کالسکه جرثقیل به جلو و عقب حرکت می‌کند.
• دکل یا ستون: تیر عمودی که برای پشتیبانی از بوم در (جرثقیل‌های بازویی ایستاده) استفاده می‌شود
• بالابر: بالابر برای بلند کردن، قرار دادن و پایین آوردن بار استفاده می‌شود.
• کالسکه: حرکت کالسکه می‌تواند دستی، موتوری یا پنوماتیکی باشد. کالسکه، بالابر، طناب (یا سیم یا زنجیر) و قلاب را در تمام طول بوم به حرکت در می‌آورد.
• چرخش: در جرثقیل‌های بازویی ایستاده‌ی دارای دکل، در صورت نیاز می‌توانید به چرخش بوم 360 درجه دست یابید. اما در جرثقیل‌های بازویی که روی دیوار و یا ستون سقف نصب می‌شوند، می‌توانید 180-200 درجه چرخش داشته باشید.
• نیرورسانی برق/ انتقال نیروی پنوماتیک: حلقه‌های جمع‌کننده الکتریکی یا خطوط هوای پنوماتیک را می‌توان به بالا یا پایین دکل اضافه کرد تا چرخش را فراهم کند و به امکان چرخش بوم به صورت 360 درجه کمک بنماید.
• کنترل‌ها: در سیستم‌های بازویی با موتور یا هوا، می‌توانید از یک کنترل‌کننده دکمه فشاری برای کنترل چرخش بوم، و همچنین حرکت کالسکه و حرکت بالابر استفاده کنید. کنترل‌های چند سرعته برای بالابر و کالسکه موجود است.
• ارتفاع قلاب: برای اینکه بدانید جرثقیل بازویی شما چقدر می‌تواند جسمی را بالا ببرد، باید کمترین انسداد بالای سر آن را لحاظ نمایید. این فاکتور عامل محدود‌کننده‌ی ارتفاع جرثقیل است.
• توقف چرخشی: اگر جرثقیل نزدیک به دیوار یا مانع دیگری قرار گرفته باشد، توقف چرخشی حرکت جرثقیل را قبل از برخورد با جسم مجاور محدود و کنترل می‌کند.
• ملاحظات محیطی: اجزای جرثقیل بازویی را می‌توان برای مقاومت در برابر خوردگی در محیط‌های باز (outdoor) گالوانیزه کرد. همچنین، محفظه‌های کنترلی ویژه‌ای را می‌توان برای کاربرد‌های ضد انفجار و سایر محیط‌هایی که گرما، گرد و غبار و کثیفی یا رطوبت در آن‌ها ایجاد خرابی، استهلاک یا مزاحم کند، طراحی کرد.

اجزای جرثقیل بازویی

در ادامه انواع مختلفی از طراحی‌ها و ساخت جرثقیل بازویی و همچنین بعضی از قابلیت‌ها، مزایا و معایب هرکدام را معرفی می‌کنیم. برای تهیه، راه‌اندازی، طراحی و یا ساخت هر کدام از این جرثقیل‌ها می‌توانید با کارشناسان جرثقیل بناگستر ارتباط برقرار نمایید.

طراحی و ساخت جرثقیل بازویی ایستاده

جرثقیل‌های بازویی ایستاده رایج‌ترین انواع جرثقیل هستند زیرا می‌توانند در هر مکانی نصب شوند، چه داخل سوله و کارگاه چه در فضای باز. آن‌ها را می‌توان در محیط‌های خیلی مختلفی از کارگاه‌های کوچک و حتی خانگی گرفته تا پروژه‌های بسیار بزرگ و پل‌ها و بنادر و برای خطوط تولید، ماشین‌سازی و اسمبل و …. استفاده نمود.

جرثقیل‌های بازویی ایستاده معمولاً تا 15 متر را پوشش می‌دهند و ظرفیت تا 15 تن، چرخش 360 درجه و ارتفاع بوم تا 12 متر را تأمین می‌کنند.

سه طرح اصلی برای ساخت جرثقیل بازویی ایستاده از نظر جانمایی و نصب روی زمین وجود دارد:

• پایه صفحه‌ای: در این نوع، دکل با پیچ و مهره کردن یک صفحه پایه روی یک فونداسیون بتونی محکم و سپس با گاست‌ها یا مرغک‌ها محافظت می‌شود.
• پایه فونداسیونی: این پایه‌ها دارای یک صفحه فولادی جوش داده شده در پایین دکل هستند که زیر فونداسیون بتونی قرار می‌گیرد و یکبار روی آن بتون ریخته می‌شود. سپس دومین بتون‌ریزی احتیاج به گاست‌ها را نیز مرتفع می‌کند.
• پایه اسلیو: در این روش، یک اسلیو به یک صفحه فولادی جوش داده می‌شود و صفحه و اسلیو زیر بتون محکم می‌شود و اسلیو امکان تکان خوردن ندارد. سپس یک بتون‌ریزی دیگر اطراف اسلیو کاملاً آن را محکم می‌کند. سپس دکل را داخل اسلیو قرار داده، تراز کرده و جوش می‌دهند. این طراحی امکان جابجایی کل جرثقیل بازویی را در صورت لزوم بدون آسیب رساندن به دکل فراهم می‌کند.

در مقایسه با سایر جرثقیل‌های بازویی، جرثقیل‌های ایستاده دارای بالاترین ظرفیت، حداکثر چرخش و بلندترین بوم‌ها هستند. با این وجود، این جرثقیل‌ها از همه گرانتر و همچنین دائمی‌ترین راه‌اندازی و نصب را دارند به دلیل فونداسیون ویژه‌ای که برای مهار لنگر انداختن جرثقیل و محافظت از جرثقیل و تحمل بار در طول بالابر مورد نیاز است.

نوع خاصی از جرثقیل‌های ایستاده هم هستند که نیاز به فونداسیون ندارند به این صورت که دکل به یک دال بتون مسلح 6 اینچ پیچ می‌شود و در هر نقطه‌ای از کارگاه قابل اجرا هستند. این جرثقیل‌های طبعا بیشتر در محیط‌های داخلی (indoor) به کار می‌آیند و با طول بوم 3 تا 5 متری حداکثر 500 کیلوگرم ظرفیت دارند.

جرثقیل بازویی ایستاده بدون نیاز به فونداسیون

طراحی و ساخت جرثقیل بازویی دکلی

جرثقیل‌های بازویی دکلی در واقع جایگزین مقرون به صرفه برای جرثقیل‌های بازویی ایستاده هستند زیرا در عین ظرفیت بالا نیازی به فونداسیون خاصی ندارند. در این جرثقیل‌ها فقط به 6 اینچ بتن مسلح برای نصب دکل نیاز است چراکه مابقی پشتیبانی به عهده‌ی یک سازه از سقف یا دیوار گذاشته می‌شود.

جرثقیل‌های دکلی با طول بوم 3-12 متر چرخش 360 درجه را تأمین کرده و می‌توانند ارتفاع بوم تا 12 متر (فاصله از کف تا پشتیبانی بالای سر) داشته باشند.

طراحی و ساخت جرثقیل بازویی دیواری

جرثقیل‌های بازویی دیواری را می‌توان روی ستون‌های حمال ساختمان یا دیوار‌های با مقاومت مناسب، یا حتی به عنوان مکملی برای جرثقیل سقفی به کار برد. مزیت اصلی استفاده از جرثقیل دیواری صرفه‌جویی در فضاست. چراکه به هیچ نوع تکیه گاه کف یا تکیه گاه فونداسیونی نیاز ندارند و نصب آن‌ها را می‌توان بسیار نزدیک به سقف انجام داد و بیشترین ارتفاع بالابری ممکن را ایجاد نمود.

طرح‌بندی و ساخت جرثقیل بازویی دیواری به گونه‌ای ست که اطراف موانع یا زیر موانع کارگاه چرخش کند یا حتی زیر جرثقیل سقفی به کارگرفته شود تا عدم اختلال در کار و تولید را تضمین نماید.

جرثقیل‌های بازویی دیواری می‌توانند طول بوم از 2 تا 9 متر و ظرفیت تا 5 تن و چرخش 180-200 درجه را تأمین نمایند.

طراحی و ساخت جرثقیل بازویی مفصلی

در مقایسه با جرثقیل‌های بازویی سنتی که دارای یک بوم و بازوی چرخشی هستند و پیشتر معرفی شدند، این جرثقیل‌ها دارای دو بازوی چرخشی هستند که می‌توانند بار‌ها را در اطراف گوشه‌ها و ستون‌ها بلند کنند و به زیر یا داخل ماشین آلات و کانتینر‌ها دسترسی داشته باشند. بازوی بوم اصلی قادر است تا 200 درجه بچرخد و بازوی فرعی امکان حرکت تا 360 درجه را دارد. با این ایده، حداکثر پوشش و دسترسی جرثقیل به نقاط مختلف حتی نقاط بسیار نزدیک به دکل فراهم می‌شود.

این سیستم‌ها را می‌توان به صورت دیواری، سقفی، ستونی و ایستاده نصب کرد. این پوشش گسترده، امکان قرار دادن دقیق بار و دسترسی در اطراف موانع محیطی کارگاه و یا گذر از در‌های کارگاه و یا کار در نزدیکی دکل یا ستون سازه (منطقه‌ای که مانور جرثقیل‌های سنتی در آن دشوار‌تر است)، می‌دهد.

جرثقیل‌های بازویی مفصلی می‌توانند تا 5 متر را پوشش دهند و تا یک تن ظرفیت حمل بار دارند. بنابراین ممکن است جرثقیل مفصلی برای کار‌های سنگین‌تر مناسب نباشد.

نتیجه‌گیری

یک یا یک سری جرثقیل بازویی در محل کار، می‌تواند تولید را به حداکثر برساند، ایمنی را در محل کار شما افزایش داده و آسیب و جراحت را به حداقل برساند.

بنابراین ویژگی‌های زیر را در نظر داشته باشید تا مطمئن شوید که طراحی و ساخت جرثقیل بازویی را به اقتصادی‌ترین، مناسب‌ترین و پربازده‌ترین صورت به انجام می‌رسانید:

• تشخیص درست طبقه‌بندی و حوزه وظیفه: انتخاب درست طبقه‌بندی وظایف و خدمات مناسب به این سؤال پاسخ می‌دهد که ” آیا قطعات به اندازه کافی بادوام هستند تا در برابر سنگینی و استفاده مداوم، دوام بیاورند یا نه؟ “
• منطقه‌ی چرخش جرثقیل: جرثقیل‌های بازویی ایستاده و دکلی حرکت 360 درجه را ارائه می‌دهند. جرثقیل‌های دیواری 180 درجه آزادی حرکت دارند.
• ارتفاع زیر بوم: فاصله زمین تا پایین بوم جرثقیل بازویی، ارتفاع زیر بوم است. این فاکتور برای محاسبه‌ی ارتفاع بالابر و اندازه بالابر مورد نیاز است.
• محدوده واقعی مورد نیاز: محدوده کار جرثقیل تقریباً برابر طول بوم منهای نصف طول کالسکه از هر انتهای بوم است.

چنانچه در صدد تهیه و یا ساخت جرثقیل بازویی برای کارگاه خود می‌باشید، مشاوره با کارشناسان بناگستر را فراموش نکنید.